Mac OS jest systemem operacyjnym stworzonym specjalnie do pracy na laptopach i komputerach stacjonarnych produkowanych przez firmę Apple. Wraz z rozwojem firmy Apple i rozszerzaniem ekosystemu, następowała również ewolucja historii wersji tego systemu operacyjnego.

W niniejszym artykule chcielibyśmy opowiedzieć o ewolucji systemu operacyjnego Apple, począwszy od pierwszej publicznej wersji w roku 2001, aż po najnowszy Mac OS Sonoma, który został ogłoszony podczas WWDC 2023 w dniu 5 czerwca.

A co było wcześniej, przed 2001 rokiem?

Przed pojawieniem się Mac OS X 10.0, który został wydany 24 marca 2001 roku, na komputerach Macintosh używano wcześniejszych wersji systemu operacyjnego Mac OS. Oto kilka ważnych wersji systemu operacyjnego Mac OS, które występowały przed Mac OS X 10.0:

1. System 1-9: Począwszy od 1984 roku, pierwsze wersje systemu operacyjnego na komputery Macintosh nazywane były “System.” Kolejne wersje były oznaczane numerami, takie jak System 6, System 7, System 8 i System 9. System 9 był ostatnią wersją systemu operacyjnego z tej linii przed przejściem do Mac OS X.
2. Mac OS Classic: To nazwa, którą często używa się do określenia systemów operacyjnych Mac OS od wersji 7.6 do 9.2.2. Mac OS Classic nadal opierał się na starym jądrze systemu i nie miał takiej samej stabilności i zaawansowanych funkcji, jakie wprowadził Mac OS X.
3. Rhapsody i Mac OS Server 1.0: W latach 90. Apple eksperymentowało z nowymi wersjami systemu operacyjnego. Jednym z nich był projekt “Rhapsody,” który był przedszkolem dla przyszłego Mac OS. Rhapsody i jego następca, Mac OS Server 1.0, były przejściowymi krokami w kierunku systemu operacyjnego opartego na jądrze Unix.
4. Copland: W latach 90. Apple pracowało nad projektem o nazwie “Copland,” który miał być następną główną wersją systemu operacyjnego Mac. Jednak projekt ten okazał się trudny do zrealizowania, a jego rozwój został przerwany. To doprowadziło do przyspieszenia prac nad Mac OS X.

Ostatecznie Mac OS X 10.0 (Cheetah) oznaczał przełom w historii systemu operacyjnego Macintosh, przynosząc nową architekturę opartą na jądrze Unix oraz nowoczesny interfejs użytkownika. Stał się podstawą dla przyszłych wersji Mac OS, które nadal rozwijają się i ewoluują do dnia dzisiejszego.

Wersje Mac OS

Krótka historia: W roku 1996, Apple nabyło firmę NeXT, którą Steve Jobs założył po opuszczeniu Apple. W tym samym roku Jobs powrócił do Apple i przyczynił się do stworzenia pierwszej wersji Mac OS, która mogła stanowić konkurencję dla systemu Windows. Wówczas stało się jasne, że Apple może odegrać znaczącą rolę na rynku komputerowym.
Pierwszym przodkiem rodziny Mac OS był Mac OS X Public Beta, który pojawił się w roku 2000, a następnie pierwsza publiczna wersja Mac OS X 10.0 w roku 2001. Prześledźmy historię wszystkich wersji Mac OS X, aż po obecne Mac OS).

1. Mac OS X 10.0 (Cheetah) 24 marca 2001 roku.

Mac OS X 10.0, znanego również jako “Cheetah”, był pierwszym systemem operacyjnym z rodziny Mac OS X, który został wydany publicznie 24 marca 2001 roku. Była to wersja przełomowa, która wprowadziła rewolucyjne zmiany w systemie operacyjnym komputerów Macintosh.

Jedną z najważniejszych cech Mac OS X 10.0 był jego fundament – nowa architektura oparta na jądrze systemu Unix. To zapewniło systemowi większą stabilność, niezawodność i wydajność w porównaniu do wcześniejszych wersji systemu Mac OS. Ponadto, Mac OS X 10.0 wprowadził zupełnie nowy interfejs graficzny o nazwie “Aqua”, który przyniósł nowoczesny wygląd, efekty wizualne i przezroczystość, nadając komputerom Macintosh świeży i nowoczesny wygląd.

Wersja Cheetah wprowadziła także kilka innowacyjnych funkcji, takich jak “Dock” – pasek narzędzi umieszczony na dole ekranu, który pozwalał na łatwe uruchamianie aplikacji i dostęp do często używanych funkcji. System ten wprowadził także lepszą obsługę grafiki, co umożliwiało rozwijanie bardziej zaawansowanych aplikacji graficznych i gier.

Mimo że Mac OS X 10.0 (Cheetah) była przełomową wersją, wprowadziła pewne wyzwania związane z wydajnością i kompatybilnością z istniejącymi aplikacjami Mac OS Classic. Niemniej jednak stanowiła ona kamień milowy w historii systemu operacyjnego Macintosh i stanowiła podstawę dla przyszłych wersji Mac OS, które kontynuują rozwijanie i ewoluowanie tego systemu operacyjnego.

2. Mac OS X 10.1 (Puma) 25 września 2001 roku.

Mac OS X 10.1, znany również jako “Puma”, był kluczową aktualizacją systemu operacyjnego Apple, która została wydana 25 września 2001 roku. Ta wersja wprowadziła szereg istotnych usprawnień, które poprawiły wydajność i funkcjonalność platformy Mac.

Jednym z najważniejszych aspektów Mac OS X 10.1 był znaczący wzrost wydajności w porównaniu do swojego poprzednika, Mac OS X 10.0 (Cheetah). Dzięki optymalizacjom system działał znacznie szybciej i płynniej, co wpłynęło pozytywnie na doświadczenie użytkownika. Poprawiono także obsługę sprzętu, co sprawiło, że Puma było bardziej stabilne i mniej podatne na awarie.

Wersja Puma wprowadziła również nowe funkcje, takie jak uproszczone nagrywanie płyt CD i DVD oraz usprawnienia w Finderze, co znacząco ułatwiło zarządzanie plikami. To był ważny krok w kierunku rozwijania systemu Mac OS X i tworzenia bardziej zaawansowanej i przyjaznej dla użytkownika platformy. Mac OS X 10.1 Puma odegrał kluczową rolę w ewolucji systemu operacyjnego Mac i był istotnym kamieniem milowym w historii komputerów Macintosh.

3. Mac OS X 10.2 (Jaguar) 23 sierpnia 2002 roku.

Trzecia wersja Mac OS X wprowadziła funkcję wyszukiwania do Finder (czy potrafisz sobie wyobrazić, że Finder istniał wcześniej bez tego!) Jaguar przyniósł także wsparcie dla MPEG-4 w QuickTime, szereg funkcji związanych z prywatnością oraz po raz pierwszy interfejs dostępności zwany Universal Access. Niektóre z aplikacji wprowadzonych wraz z tą wersją są nadal dostępne na Macu nawet dzisiaj (na przykład, Książka Adresowa, która teraz nazywa się Kontakty).

4. Mac OS X 10.3 (Panther) 24 października 2003 roku.

Witaj, Safari! Pierwsza oficjalna przeglądarka internetowa stworzona przez Apple zastępuje Internet Explorer na Macu. W rzeczywistości, Safari był dostępny na Jaguarze, ale to pierwsza wersja, w której stał się domyślną przeglądarką. Poza tym Panther dodaje ponad 150 nowych funkcji, w tym Font Book, ulepszenia w Xcode i wiele innych.

5. Mac OS X 10.4 (Tiger) 29 kwietnia 2005 roku.

Myślałeś, że Apple TV jest całkiem nowe? Otóż nie, zostało zaprezentowane w 2005 roku, wraz z wydaniem piątego systemu operacyjnego Apple! Tiger był znaczącą aktualizacją. Wprowadził funkcje takie jak wyszukiwanie Spotlight, Automator, VoiceOver i około 200 innych ulepszeń. W tym czasie Apple przeszło również na procesory Intela, co uczyniło Tigera pierwszym systemem działającym na komputerach Mac z procesorami Intela.

6. Mac OS X 10.5 (Leopard) 26 października 2007 rok.

Oto Leopard, jeden z najbardziej przełomowych systemów dla Maca. Tym razem pulpit Maca uległ znaczącej zmianie, z nowym Dockiem, paskiem menu i funkcją Stacks. Pojawiło się także Time Machine, ulepszenia w Spotlight oraz wsparcie dla aplikacji 64-bitowych. W rzeczywistości Leopard zawierał tak wiele nowości, że Apple musiało nawet opóźnić początkową datę wydania, aby zdążyć z ich wprowadzeniem.

7. Mac OS X 10.6 (Snow Leopard) 28 sierpnia 2009 roku.

Następca Leoparda, Snow Leopard, skupił się na rozbudowie architektury 64-bitowej. Większość natywnych aplikacji została przepisana na 64 bity. Wtedy eksperci mówili, że to był pierwszy krok ku pełnej migracji, co, jak dziś wiemy, stało się prawdą. Ponadto, w okresie Snow Leopard narodził się App Store.

8. Mac OS X 10.7 (Lion) 20 lipca 2011 roku.

Wraz z Lionem Apple przeniósł wiele przydatnych usprawnień z iOS do Mac OS. Wprowadził Launchpad, gesty wielodotykowe i wiele innych funkcji. Co ciekawe, wiele osób krytykowało Mac OS X 10.7 za tzw. “naturalne przewijanie”, które powodowało przesuwanie zawartości w górę, gdy przewijasz w dół. Wtedy wydawało się bardziej naturalne, żeby zawartość przesuwała się w dół, tak jak to robił Windows.

9. Mac OS X 10.8 (Mountain Lion) 25 lipca 2012 roku.

Główne aplikacje takie jak Notes, Reminders i Messages zostały przeniesione z iOS, co uczyniło Maca bardziej wygodnym narzędziem do zarządzania codziennymi obowiązkami. Najważniejszą aktualizacją w Mountain Lion jest Centrum Powiadomień, które wyświetla na ekranie banery z komunikatami o aktualizacjach.

10. Mac OS X 10.9 (Mavericks) 22 października 2013 roku.

System operacyjny numer 10 wprowadza szereg funkcji związanych z prywatnością, głównie skupionych na szyfrowaniu i przechowywaniu haseł. To wtedy po raz pierwszy pojawia się iCloud Keychain. Ponadto, OS X 10.9 wprowadza nowe Mapy, iBooks oraz Tagi, a także ulepsza Centrum Powiadomień, pozwalając użytkownikom na bezpośrednie odpowiadanie na powiadomienia.

11. Mac OS X 10.10 (Yosemite) 16 października 2014 roku.

To największa zmiana projektu od wielu lat. Od drobnych szczegółów, takich jak cienkie czcionki i nowe schematy kolorów, po duży krok w stronę płaskiego projektu graficznego, który lepiej wpasowuje się w design iOS. Co więcej, Yosemite wprowadza funkcje Handoff i Continuity. To ponownie potwierdza zamiary Apple dotyczące tworzenia lepszego doświadczenia wieloplatformowego w przyszłości.

12. Mac OS X 10.11 (El Capitan) 30 września 2015 roku.

El Capitan jest szybszy, lepszy i bardziej wydajny od poprzedniego systemu operacyjnego, dzięki znacznemu wzrostowi wydajności. Na przykład pozwala na uruchamianie aplikacji o 40% szybciej niż stare systemy. To także rok, w którym pojawił się podział na dwie karty w trybie Split View, otwierając nowe możliwości zarządzania oknami na Macu.

13. Mac OS 10.12 (Sierra) 20 września 2016 roku.

Wraz z Sierrą Apple zmienia nazwę na “Mac OS”. Znowu pojawia się więcej korzyści z iOS, takich jak odblokowywanie Maca za pomocą Apple Watcha. Pojawiła się także nowa funkcja Optymalizacji Przestrzeni Dyskowej, która oferuje szczegółowy przegląd przestrzeni dyskowej oraz sugestie dotyczące jej zwolnienia. A także… witaj Siri!

14. Mac OS 10.13 (High Sierra) 25 września 2017 roku.

Mac OS High Sierra wprowadza nowy standard wideo o nazwie HEIC oraz przechodzi na system plików Apple File System (APFS), który jest ulepszoną alternatywą w stosunku do poprzedniego systemu plików HFS+. Poza tym, znajduje się kilka usprawnień w przeglądarce Safari, programie Mail i aplikacji Zdjęcia, ale to nie są zmiany zasadnicze.

15. Mac OS 10.14 (Mojave) 24 września 2018 roku.

To moment, kiedy zrobiło się ciemno. Mamy na myśli Tryb Ciemny! Użytkownicy Maca mogą teraz dostosowywać ekran do swojego rytmu dnia i nocy dzięki funkcji Dynamic Desktop, która zmienia kolory ekranu wraz z nimi. Pojawia się coraz więcej aplikacji przeniesionych z iOS, w tym Stocki, Wiadomości i Home.

16. Mac OS 10.15 (Catalina) 7 października 2019 roku.

Mac OS Catalina oznacza koniec iTunes, dzieląc główne miejsce Apple dla treści medialnych na trzy dedykowane aplikacje – Muzyka, Podcasty i Filmy. Apple kontynuuje dostosowywanie iOS i Mac OS za pomocą funkcji Sidecar, która pozwala podłączyć ekran iPada do Maca, oraz umożliwia deweloperom przenoszenie aplikacji iOS na Mac OS.

17. Mac OS 11 (Big Sur) 19 listopada 2020 roku.

Nie ma systemu Mac OS 10.16, ponieważ Big Sur zasługuje na bardziej epicką nazwę wersji – 11.0. Przynosząc ogromną zmianę projektu i przejście na komputery Mac z procesorem M1 od Apple, Mac OS Big Sur zasługuje na zapamiętanie. To pierwszy system operacyjny, który umożliwia uruchamianie aplikacji iOS natywnie na Macu – tzw. uniwersalne aplikacje.

18. Mac OS 12 (Monterey) 25 października 2021 roku.

Mac OS Monterey wprowadza funkcję Skróty – umożliwiającą tworzenie szybkich działań z różnymi aplikacjami w celu zautomatyzowania swojego workflow. Poza tym jest dostępna funkcja Universal Control, która pozwala na płynne przechodzenie między twoimi urządzeniami Mac i iOS (na przykład możesz przesuwać kursor między Macem a iPadem); przeprojektowaną przeglądarkę Safari z grupami kart oraz wiele ciekawych ulepszeń w aplikacji FaceTime. Więcej na temat Mac OS 12 Monterey.

19. Mac OS 13 (Ventura) 25 października 2022 roku.

Mac OS Ventura wprowadza znaczącą zmianę interfejsu, funkcję o nazwie Stage Manager. Choć jest to opcja do wyboru, wielu użytkowników uczyni Stage Manager domyślnym ustawieniem, ponieważ jest to świetny sposób na przejście między zadaniami i przestrzeniami roboczymi. W skrócie, Stage Manager automatycznie organizuje aktywne okna w stosy, umieszczone po lewej stronie ekranu. Inne udoskonalenia w Venturze to Continuity Camera, Cofanie wysyłania w Mailu i wiele innych.

20. Mac OS 14 (Sonoma) Jesień 2023 roku.

macOS 14 Sonoma, najnowsza wersja systemu operacyjnego dla komputerów Apple, przynosi liczne innowacje i usprawnienia. Apple kładzie duży nacisk na personalizację, wprowadzając możliwość umieszczania widżetów na biurku oraz nowe wygaszacze ekranu, które prezentują malownicze ujęcia różnych miejsc na świecie. Istnieją również znaczące usprawnienia w zakresie prowadzenia wideokonferencji, przeglądania internetu za pomocą przeglądarki Safari i rozgrywki w grach.

Widżety w macOS 14 Sonoma mogą być umieszczane na pulpicie, pozwalając użytkownikom na wygodne dostosowanie swojego środowiska pracy. Mogą one pochodzić z ekosystemu iPhone’ów i oferować interaktywność, umożliwiając kontrolę inteligentnego domu i inne czynności.

Safari, przeglądarka internetowa od Apple, zostanie wzbogacona o dodatkowe funkcje ochrony prywatności, takie jak zaawansowane zabezpieczenia przed śledzeniem i fingerprintingiem. Ponadto, użytkownicy będą mieli możliwość tworzenia aplikacji internetowych, które będą działać jak tradycyjne aplikacje, zapewniając wygodny dostęp do ulubionych witryn.

W zakresie rozrywki, tryb Gra będzie priorytetowo traktować gry, zapewniając płynniejszą rozgrywkę. Nowe narzędzia dla deweloperów ułatwią dostosowanie gier do możliwości sprzętowych komputerów Apple. Ostatecznie, macOS 14 Sonoma obiecuje jeszcze lepsze wrażenia użytkownika i większą wydajność na komputerach Mac.

Mac OS 14 Sonoma będzie dostępne na wybranych modelach komputerów Apple, takich jak iMac Pro, MacBook Pro, MacBook Air, Mac mini, iMac, Mac Pro i Mac Studio. Niektóre z nowych funkcji mogą nie być dostępne na starszych urządzeniach. Przewiduje się, że testy beta rozpoczną się w czerwcu, a stabilna wersja systemu zostanie wydana jesienią 2023 roku.

I co dalej? – macOS 15 Sequoia

Od roku 2001, kiedy to Apple wprowadziło na rynek pierwszą wersję Mac OS X, systemy operacyjne Mac OS przeszły długą i fascynującą drogę ewolucji. Każda kolejna wersja wprowadzała nowe funkcje, udoskonalenia i innowacje, wpływając znacząco na sposób, w jaki korzystamy z komputerów Mac.

Od ikonicznego Mac OS X Cheetah, który zaprezentował nam interfejs Aqua, po innowacyjne funkcje systemu Leopard i dalsze kroki w kierunku 64-bitowej architektury w Snow Leopard – każdy etap historii systemów Mac OS przyczynił się do rozwoju ekosystemu Apple i wyznaczył standardy w dziedzinie systemów operacyjnych.

Niezapomniane momenty obejmują narodziny przeglądarki Safari, pojawienie się narzędzia Time Machine oraz narodziny App Store, które zmieniły nasze doświadczenia w korzystaniu z komputerów Mac.

Dzięki stałemu dążeniu do innowacji i doskonaleniu, Apple kontynuuje rozwijanie swoich systemów operacyjnych, dostarczając użytkownikom nowe możliwości i wydajność. Trzeba docenić to, jak wiele osiągnięto od 2001 roku i z niecierpliwością oczekiwać na przyszłe innowacje, które zapewne jeszcze bardziej ulepszą systemy operacyjne Mac OS, będące sercem produktów Apple.